মিঞাৰ পৰা মুক্তি কেনেকৈ

• শিৱ প্ৰসাদ শৰ্মা

অসমৰ অন্য চহৰবোৰৰ কথা বাদ দিলো। আমি বিহঙ্গম জৰীপেৰে কৰা এটা সমীক্ষাত দেখিলো গুৱাহাটীৰ পৌৰ নিগম এলেকাত থকা “ফল মুল বেচা লোক” (ফ্ৰুইটাৰ)ৰ সংখ্যা প্ৰায় ৬০০ জন। তাৰে প্ৰায় ৪০০ জনেই বাংলাদেশী মুলৰ মীঞা যুৱক। বাচ, ৰেলৰ আস্থানকে ধৰি সকলো তিনি আলী চাৰি আলীতে তেওঁলোক বিস্তৃত। কেৱল জালুকবাৰী অঞ্চলতে প্ৰায় ৫০/৬০ জন তেনে মীঞা ফ্ৰুইটাৰ দেখা যায়। অনুমান কৰাত অসুবিধা নহয় যে তেওঁলোকে এক মহজবি সাম্প্ৰদায়িক পতাকা তলত কাম কৰে। তেওঁলোকক এইদৰে সংস্থাপিত কৰাত এক সাম্প্ৰদায়িক শক্তি থাকে। আমি জানো বাংলাদেশৰ পৰা গজোৱা ই হিন্দ কৰিবলৈ ভাৰতলৈ পথোৱা লোক সকল ভাৰত আহি পোৱাৰ আগতেই তেওঁলোকৰ আহি পায়েই কৰিব লগীয়া সংস্থাপন তৈয়াৰ হৈ থাকে। বহুক্ষেত্ৰতে তেওঁলোকৰ পান কাৰ্ড, আধাৰ কাৰ্ড, ৰেছন কাৰ্ডো তৈয়াৰ হৈ থাকে। এই সকল ফ্ৰুইটাৰক সুৰক্ষা দিয়া এক “লোকেল দাদা” বাহিনী অনবৰতে সষ্টম হৈ থাকে। প্ৰতিজন ফ্ৰুইটাৰে মই জনাত মিউনিচিপালিতিৰ “টাউট” সকলক চহৰৰ বাট পথত ব্যৱসায় কৰাৰ বাবে দৈনিক ৫০ ৰ পৰা ১০০ টকা “হাপ্তা” দিয়ে।

সাধাৰনতে এখন চাইকেল বা থেলাত এই বেপাৰ কৰিব পাৰি। ২০ কিলো আপেল, ১০ কিলো আঙুৰ, বিশ কিলো মোচাম্বী পাচ ছয় আশী কলেৰে এই ব্যৱসায় কৰিব পাৰি। সাধাৰনতে প্ৰতি কিলোত ২৫ ৰ পৰা ৩০ টকালৈকে লাভ কৰিব পাৰি। দিনে বিশ কিলো বেচিলে ৫০ টকা চাহ খোৱা খৰচ বাদ দিলে ৫০ টকা বাদ দিলে সন্ধিয়ালৈ ৫০০ টকা লৈ ঘৰলৈ আহিব পাৰি।

ওপৰত লিখাৰ দৰে ব্যৱসায়টো ইমান সহজ নহয়। ব্যৱসায়টোৰ লগত কেইবাটাও কথা জড়িত হৈ আছে।
১। এই ব্যৱসায়টোৰ লাভ নিৰ্ভৰ কৰে কিনা দৰতহে। যিমানে সস্তাত কিনিব পাৰে সিমানে লাভ। যিহেতু কিনা বস্তুবোৰ দুদিন বা তিনিদিনৰ ভিতৰতে বিক্ৰী কৰিব লাগিব সেয়ে প্ৰথমতে দৰ দাম কচি থাকিলেও পিছলৈ মুলে মুলে এৰিব লাগিব বা এৰা ধৰা দামত বিক্ৰী কৰিব লাগিব।
২। কিনা দৰত সস্তাত কিনিব লাগিলে যৌথভাবে কিনিব লাগিব। ত্রিশৰ পৰা চল্লিশ টন আপেলৰ এক গাড়ী আপেল গুৱাহাটী আহি পাওঁতে ৬০ টকা মান প্ৰতি কিলোত যদি পৰে সেই আপেলৰ খুচুৰা বজাৰ দৰ নিশ্চিত কৰা হয় ১২০ টকা দৰত। এতিয়া ৩০০ জন ৰাস্তাৰ ফেৰিৱালাক এশ কিলোকৈ বিকিবলৈ ত্রিশ টন আপেল একে দিনাই শেষ হয়। ত্ৰিশ টন আপেলৰ খৰিদ মুল্য ওঠৰ লাখ টকা। প্ৰতি কিলোত দহ টকাকৈ মুনাফা ৰাখি বিক্ৰী কৰিলে এক লৰি আপেলত তিনি লাখ টকা মুনাফা হয়। এতিয়া ৭০ টকা প্ৰতি কিলোত ১০০ কিলো আপেল এজন ফেৰিৱালাক বিক্ৰী কৰিলে দহ শতাংশ আপেল পচি গ’লে ৯০ কিলো আপেল এজন ফেৰিৱালাই বিক্ৰী কৰিব পাৰে। আৰু প্ৰথমতে প্ৰতি কিলোত ৫০ টকা লাভ কৰিলেও শেষত গৰুৰ দানা হিচাপত বিক্ৰী কৰিব লগীয়া হয়। ১০ কিলো আপেল গৰুৰ দানা হিচাপত ১০ টকা কিলোকৈ ১০০ টকা আৰু বাকী নব্বৈ কিলো আপেল ১০ টকা মুনাফাৰ পৰা ৫০ টকা মুনাফা দৰত গড়ে ৩০ টকা মুনাফাকৈ নব্বৈ কিলো আপেল বিক্ৰীত ২৭০০ টকা লাভ পাব পাৰি পচি যোৱা দহ কিলো আপেলৰ বাবদ ৭০০ টকা বাদ দিলে কেৱল চাৰি বা পাচ দিনত কেৱল আপেল বেচি দুহেজাৰ টকা ঘটিব পাৰি।

থিক একেদৰেই আঙুৰৰ ক্ষেত্ৰটো চাৰি বা পাচ দিনত ৯০ কিলো আঙুৰ বেচি পচা আঙুৰৰ লোকচান বাদ দি দুহেজাৰ টকা লাভ পাব পাৰি।

আগতেই কৈছোঁ এই বেপাৰত লাভ কিনাৰ ওপৰতহে। অসমৰ কলৰ বাৰীবোৰ তামোলৰ বাৰীবোৰ থলিতেই কিনা হৈ থাকে। আৰু এই কিনোতা সকলৰ ৯০% ই মধ্যপ্ৰাচ্যৰ ধনত ৰঙিয়াল হৈ যিকোনো বিনিয়োগৰ ৰিস্ক ল’ব পাৰা লোক। মেঘালয় আৰু ত্ৰিপুৰা ৰ গোটেই কাজুবাদামৰ বেপাৰৰ ক্ৰীমটো খাই বহে সম্পুৰ্ণৰূপে এই মধ্যপ্ৰাচ্যৰ ধনেৰে ৰঙিয়াল সকলেই। কাজু বাদামৰ খেতিয়কে প্ৰতি কিলোত পাচশ টকা পায়েই সন্তুষ্ট থাকে। আমি হাজাৰ বাৰশ টকাত কিনো।

ফলমুলৰ এই বজাৰ খনত অসমত ৫০০০ যুৱকৰ সহজ প্ৰত্যক্ষ আত্মনিয়োগৰ পৰিসৰ এটা আছে। আন ১০০০ পৰোক্ষ নিয়োগ (সুৰক্ষা ব্ৰিগেদ আদি- কোনো মৌলবাদী সাম্প্ৰদায়িক দাদাৰ বিৰোধিতা বা গুণ্ডামী ঠাণ্ডা কৰা বাহিনী!)ৰ পৰিসৰ আছে।

মুঠ বিনিয়োগৰ পৰিমান লাগিব প্ৰায় বিশ/ত্ৰিশ কোটি। প্ৰত্যেক মহকুমাতেই একোজনকৈ আপেল আঙুৰ কাজু আৰু অন্যান্য ফলৰ ডিলাৰ থাকিব কোনো কোনো মহকুমাত দুজন বা তিনিজনো লাগিব। অসমৰ মুঠ ৫৪ টা মহকুমাত ৮০ জন এনে ফ্ৰুট দিলাৰ থাকিব লাগিব। তেওঁলোকৰ বিনিয়োগ ক্ষমতা ৫ ৰ পৰা ১০ লাখ হ’ব লাগিব। নিজা গুদাম থাকিব লাগিব। চহৰ উপকণ্ঠত হ’লে ভাল। এই আশীজন ব্যৱসায়ীয়ে মিলি এটা প্ৰাইভেট লিমিটেড কোম্পানী কৰিব পাৰে। গাই প্ৰতি পাঁচ লাখকৈ শ্বেয়াৰ কেপিটেল দি আৰম্ভ কৰিলে ৪ কোটি পেইদ আপ কেপিতেল লৈ বেঙ্কৰ কাষ চাপিব পাৰি। প্ৰতিজন দিলাৰৰ লগত এশজন মানকৈ ফ্ৰুইটাৰ গাঁঠি দিব পাৰি। এখন কেন্দ্ৰীয় ক্ষৰিদ এক্সপাৰ্টৰ দল গঠন কৰি সস্তাত সকলো ফলমুল কিনিবলৈ দিহিঙে দিপাঙে পঠিয়াব লাগিব। সকলোতকৈ ডাঙৰ প্ৰয়োজন গভীৰ বিশ্বাস আৰু আস্থাৰ।